فیلیپین (گوش دهیدi/ˈfɪlɨpiːnz/; فیلیپینی: Pilipinas الگو:IPA-tl) کشوری آسیایی است که در جنوب شرقی آسیا و در غرب اقیانوس آرام و بین دریای جنوبی چین و دریای فیلیپین و در شرق کشور ویتنام، قرارگرفتهاست.
فیلیپین از سدهِ ۱۷ تا ۲۰ مستعمره اسپانیا و در نیمه اول سده بیستم مستعمره آمریکا بود. این کشور در سال ۱۳۲۵ش ـ ۱۹۴۶م از آمریکا استقلال یافته و روز ملی آن دوازدهم ژوئن است.
نامگذاری
فیلیپین از سال ۱۵۲۱ تا ۱۸۹۸ مستعمره کشور اسپانیا بود و نام این کشور نیز از نام پادشاه اسپانیا فیلیپ دوم گرفته شدهاست. نام اصلی فیلیپین ابتدا las islas filipinas بوده به معنی «جزایر فیلیپ».
تاریخ
فیلیپین در سالهای پیش از میلاد یکی از مراکز بازرگانی در منطقه جنوب شرقی آسیا بود. نخستین اروپاییانی که به این جزایر آمدند، همراهان فردیناند ماژلان کاشف معروف بودند که در سال ۹۰۰ش ـ ۱۵۲۱م به همراه او این جزیره را کشف کرده و پای به این سرزمین نهادند.
در جنگ بین آمریکا و اسپانیا مستعمره آمریکا گشت و سپس در جنگ جهانی دوم به تصرف ژاپن درآمد و در سال ۱۹۴۶ در حالی که مانیل ویرانهای بیش نبود، حکومت جمهوری در این کشور بوجود آمد. حضور پرقدرت آمریکا تاثیری عمیق بر جامعه فیلیپین نهادهاست به طوری که این جامعه هم اکنون تلفیقی از فرهنگ آسیایی و کاتولیک اسپانیایی و سرمایهداری آمریکایی است.
استعمار اروپایی در فیلیپین
در سده ۱۵ میلادی کمبود فلفل در اروپا به یک مشکل بدل شد و فقط پادشاهی ونیز میتوانست آن را از طریق مدیترانه وارد کند. پس اسپانیا و پرتغال برای دستیابی به منبع فلفل در هند به راه افتادند. برای جلوگیری از جنگ بین دو کشور کاتولیک کلیسا زمین را به دو قسمت تقسیم کرد که هرچه اسپانیا پیدا کرد در سمت غرب متعلق به پادشاهی اسپانیا و از سمت شرق هر سرزمینی که پیدا شد متعلق به پرتغال است. تصور نادرست پرتغالیها از زمین باعث شد زمانی زیادی وقت صرف شود تا بتوانند دریابند پایین قاره آفریقا ادامه دارد ولی اسپانیا به گرد بودن زمین معتقد بود و میگفت ما طی ۶ماه به هند دست پیدا میکنیم.
این مقاله احتمالاً حاوی تحقیق دست اول است. لطفاً با تأییدپذیر کردن ادعاهای موجود به وسیلهٔ ارجاعهای درونخطی آن را بهبود دهید. عبارتهایی که تنها تحقیق دست اول باشند باید حذف شوند.
سیاست
طبق قانون اساسی تازه تصویب شده فیلیپین نظام سیاسی این کشور جمهوری ریاستی است. رئیس جمهور و مجلس سنای ۲۴ نفره بر اساس رای مردم برای یک دوره شش ساله انتخاب میشوند. رییس جمهور ریاست قوه مجریه را بر عهده دارد که از ۱۹ وزارتخانه متشکل شدهاست.
مجلس نمایندگان شامل دویست نماینده انتخابی با رای مردم و پنج نماینده انتصابی است که این پنج نماینده را رئیس جمهور از بین گروههای اقلیت انتخاب مینماید. همچنین تعیین اعضای کابینه نیز بر عهده رئیس جمهور و بدون تصویب مجلس است.
قانون اساسی فیلیپین دوره ریاست جمهوری در این کشور را به یک دوره شش ساله محدود کردهاست تا مانع تبدیل شدن یک فرد به دیکتاتوری مشابه 'فردیناند مارکوس' شود.۱
اما بنیکنو آکینو رئیس جمهور فیلیپین مردادماه ۱۳۹۲ از تلاش برای تغییر قانون اساسی به منظور باقی ماندن در قدرت برای یک دوره شش ساله دیگر خبر داده بود، اما در سال ۱۳۹۳ این موضوع را رد کرد. وی در انتخابات سال ۲۰۱۰ برای یک دوره شش ساله به عنوان رئیس جمهور فیلیپین برگزیده شد و این دوره سال ۲۰۱۶ پایان مییابد و دیگر قادر نیست نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود. در فیلیپین رئیس جمهور و معاون وی به طور جداگانه در انتخابات به وسیله مردم برگزیده میشوند.۲
بنیگنو آکینو در سال ۲۰۱۰ با شعار ریشهکن کردن فساد توانست با تکیه بر ریشه خانواگی خود رئیس جمهور این کشور شود. بنیگنو آکینو فرزند 'کرازون آکینو' است که از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۲ رئیس جمهور فیلیپین بود. کرازون آکینو نخستین رییس جمهوری زن در تاریخ قاره آسیا و کشور فیلیپین بود. کرازون آکینو شهرت خود را از همسرش سناتور 'بنینو آکینو' به دست آورد. بنیگنوآکینو از سناتورهای مخالف فردیناند مارکوس بود که در سال ۱۹۸۳ به قصد شرکت در انتخابات به فیلیپین بازگشت اما در فرودگاه مانیل توسط ماموران مارکوس کشته شد.۳
رئیس جمهورها
بنیگنو اکینو رئیس جمهور فیلیپین
رؤسای جمهور فیلیپین از ابتدا تا به کنون:
۱- فردیناند مارکوس از سال ۱۹۶۵ تا سال ۱۹۸۶
۲-کوارزون آکینو بیوه رهبر اپوزیسیون بنیتو آکینو ∗ که توسط افراد ناشناس∗ ترور شد.
۳-ژنرال فیدل راموس از اتحادیه ملی دمکرات مسیحی در سال ۱۹۹۲.
۴-گلوریا ماکاپاگال آرویو که در سال ۲۰۰۱ انتخاب شد.
۵-بنیگنو آکینو ملفب به نوی نوی فرزند کرازون آکینو در سال ۲۰۱۰ موفق شد با اکثریت آرا رئیس جمهور فیلیپین شود.
احزاب و گروهها
احزاب عمده سیاسی در فیلیپین عبارتند از:
۱-حزب آزادیخواه (لیبرال).
۲-حزب دمکراتیک فیلیپین (نهضت نیروی خلق).
۳-حزب کارگر.
۴-اتحاد برای دمکراسی.
سازمانهای اپوزیسیون مسلح از جمله اسلام گرایان تندرو معروف به گروه ابو سیاف که بر بخشی از جزایر میندانائو و مجمع الجزایر سولو خودمختاری دارند. مهمترین تهدید علیه حکومت این کشور هستند. مثل ناحیه خودمختار مسلمان نشین میندانائو به مساحت ۱۳/۱۲۲ کیلومتر مربع به مرکزیت کوتاباتو که در اختیار جهادگرایان مسلمان قرار دارد.
گروه ابوسیاف در سالهای ۱۹۹۰ با باجگیری از طریق گروگان گرفتن گردشگران خارجی شهرت یافت. این گروه وابسته به القاعده هم اکنون با برخی گروههای منطقه جنوب شرق آسیا ارتباط دارد و در سال ۲۰۰۴ میلادی مسئولیت بمب گذاری در یک کشتی را که در جریان آن بیش از ۱۰۰ تن کشته شدند، به عهده گرفت. این گروه فیلیپینی نیز با آدمربایی در این کشور و ایالت صباح مالزی اقدام به رعب و وحشت و باج گیری میکند.۴
جغرافیا
کوه آپو بلندترین کوه فیلیپین
این کشور از ناحیهٔ شمال غربی با تایوان و چین، از ناحیه شمال شرقی با ژاپن, از جنوب با اندونزی از جنوب غربی با مالزی، تایلند و سنگاپور همسایه است و شرق آن را دریای فیلیپین و غرب آن را دریای چین جنوبی فرا گرفتهاست.
مجموعه جزیرههای فیلیپین از شمار بسیار زیادی جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شدهاست که بر روی هم ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارند یعنی کمتر از یک پنجم خاک ایران. بیش از نیمی از خاک آن را جنگل فرا گرفتهاست. این جزایر که تعداد آنها به ۷۱۰۷ جزیره میرسد عموماً در سه گروه بزرگ طبقهبندی میشوند. این سه مجمعالجزیره عبارتند از: لوزون، میندانائو، و ویسایا.
دو جزیره لوزون و میندانائو مجموعاً ۶۶٪ کل مساحت فیلیپین را شامل میشوند. از ۷۱۰۷ جزیره فیلیپین فقط ۱۰۰ جزیره مسکونی است و در این بین فقط یازده جزیره به صورت عمده جمعیت ساکنی دارد و فقط ۲۷۷۰ جزیره دارای نامی خاص هستند.
کشور فیلیپین بطور کلی در محاصره آبهای اقیانوس آرام و دریای چین جنوبی قرار دارد، وسیعترین دریاچههای آن عبارتند از،: لاگونا در غرب جزیره لوزون و تاآل در مرکز آن دو دریاچه لانائو و دریاچه سوریاگو نیز در جزیره میندانائو است.۵
بزرگترین رودهای این کشور شامل کاگایان و پاکساهان در جزیرههای لوزون و رودهای پالانگی و آگوسان در جزیره میندانائو جریان دارد. مرتفعترین قله آن کوه آپو به ارتفاع ۲۹۴۵ متر است.
نهفتندادههای اقلیم فیلیپین
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
میانگین روزانه °C (°F) ۲۵٫۳
(۷۸) ۲۵٫۳
(۷۸) ۲۶٫۱
(۷۹) ۲۷٫۰
(۸۱) ۲۷٫۳
(۸۱) ۲۶٫۸
(۸۰) ۲۶٫۵
(۸۰) ۲۶٫۳
(۷۹) ۲۶٫۳
(۷۹) ۲۷٫۳
(۸۱) ۲۶٫۰
(۷۹) ۲۵٫۵
(۷۸) ۲۶٫۳۱
(۷۹٫۴)
بارندگی میلیمتر (اینچ) ۱۴۷٫۸
(۵٫۸۲) ۹۹٫۴
(۳٫۹۱) ۹۷٫۲
(۳٫۸۳) ۹۳٫۳
(۳٫۶۷) ۱۸۸٫۴
(۷٫۴۲) ۲۳۵٫۹
(۹٫۲۹) ۲۸۶٫۶
(۱۱٫۲۸) ۲۷۳٫۱
(۱۰٫۷۵) ۲۶۹٫۴
(۱۰٫۶۱) ۲۷۳٫۷
(۱۰٫۷۸) ۲۵۷٫۷
(۱۰٫۱۵) ۲۲۶٫۷
(۸٫۹۳) ۲٬۴۴۹٫۲
(۹۶٫۴۴)
منبع: World Bank Climate Change Knowledge Portal (1990–2009)۶
آب و هوای فیلیپین گرمسیری دریایی با رطوبت زیاد است و در طول سال همواره با طوفان و بارانهای موسمی روبرو هستند و به خاطره همین بارانهای سیل آسا تقریباً ۷۰٪ این جزایر را جنگلهای سرسبز استوایی فرا گرفتهاست. دمای هوا بین ۲۰ تا ۴۰ درجه متغیر است و رطوبت نیز از ۳۶٪ تا ۹۰٪ هم میرسد. وقوع زمینلرزه در این جزایر پدیدهای معمولی به شمار میآید.
مهمترین قلل آتشفشان فیلیپین قله مایون و پیناتابو در جزیره لوزون و قله آپو در جزیره میندانائو و قله کان لائون در جزیره نگروس است که گاهی فعال شدن این قلل باعث خسارات مالی و جانی زیادی برای ساکنان اطراف آنها گردیدهاست. همچنین فعال شدن آتشفشان پیناتابو در جنوب جزیره لوزون در سال ۱۹۹۰ علاوه بر خساراتی که برای مردم داشت، پایگاههای نظامی آمریکا در فیلیپین را نیز تخریب نمود و در نهایت منجر به جمعآوری این پایگاهها شد.۷
چین و فیلیپین بر سر مالکیت جزایر رنای که پکن از آن به عنوان جزایر نن شا یاد میکند و تپههای دریایی جانسون اختلاف دارند. آبهای دریای چین جنوبی که از منابع سرشار نفت و گاز و شیلات برخوردار است محل چالش بین چین و فیلیپین است.۸
چین مدعی مالکیت مطلق بر آبهای دریای چین جنوبی است و همواره از مدعیان دیگر از جمله فیلیپین، ویتنام و ژاپن خواسته تا از طریق گفتگوی دو جانبه به این تنشها پایان دهند. فیلیپین این اختلاف را به دادگاه بینالمللی سازمان ملل متحد بردهاست.
مانیل
Big Manila.jpg
مانیل پایتخت کشور فیلیپین در طی سالهای گذشته پیشرفت زیادی داشتهاست. این شهر حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد و هنوز یکی از ارزانترین شهرهای دنیاست. از لحاظ موقعیت جغرافیایی این شهر در دهانه رود بزرگ پاسیگ قرار دارد که در شرق آن خلیج مانیل و در غرب آن ناحیه لوزون قرار گرفتهاست. این شهر در ۹۵۰ کیلومتری جنوب شرقی هنگ کنگ ودر ۲۴۰۰ کیلومتری شمال شرقی سنگاپور است.رودخانه پاسیگ از میان مانیل عبور میکند و تقریباً تمام شهر به آن دسترسی دارند.
مردم
چند بانوی ایلکانو در سانتا کاتالینا، ایلوکوس جنوبی، سال ۱۹۰۰
جمعیت فیلیپین طبق آمارهای اعلام شده در سال ۱۹۸۷ ۵۷٫۴ میلیون نفر بود. با نرخ رشد جمعیت حدود ۲٫۴ در سال جمعیت این کشور در سال ۱۹۹۵ به ۶۸ میلیون نفر رسید و در سال ۲۰۰۰ با نرخ رشد ۲٫۳ جمعیت این کشور به ۷۸ میلیون نفر بالغ شد.
حاکمیت اسپانیا بر فیلیپین باعث شد که ۹۰٪ مردم این کشور مسیحی و کاتولیک شوند و با مهاجرت گروههای مختلف مردم اسپانیائی زبان از اروپا و آمریکای جنوبی فرهنگ این کشور شباهت زیادی با کشورهای لاتین پیدا کرد و زبانهای محلی آنان نیز تحت تأثیر کلمات اسپانیایی قرار گرفت.
۹۰٪ مردم فیلیپین مسیحی میباشند که ۸۱٪ کاتولیک و ۹٪ پروتستان هستند و بقیه که شامل ۱۰٪ از کل جمعیت میباشند، بیشتر مسلمان هستند که اکثراً در جزیره میندانائو در جنوب ساکن هستند.
اکثریت نژاد آن را گروه «ماله» و باقی آن را «چینی»، «آمریکایی» و «اسپانیایی»ها تشکیل میدهند.
۲۹٪ درصد از نژاد مردم فیلیپین را فیلیپینی و ۲۳٪ را سبوئانو و ۱۰٪ را ایلکانو تشکیل میدهند و بقیه از سایر اقوام هستند. مردم در فیلیپین به زبان تاگالوگ صحبت میکنند و این در حالی است که زبان انگلیسی بسیار رایج است. از نظر جمعیت انگلیسی گویش ور به شدت بیشتری از اسپانیایی دارد و بیشتر مردم این کشور به زبان انگلیسی تسلط دارند، با این حال بیش از ۱۰۰۰ لهجه در فیلیپین موجود است. طبق آمار سال ۲۰۱۳ میزان با سوادی در میان مردم این کشور ۹۰/۷٪ بودهاست
اقتصاد
Makati ayala avenue.jpg
Dole Pineapple Harvesting.jpg
تقریباً نیمی از نیروی کار موجود در فیلیپین در بخش کشاورزی مشغول هستند که محصول عمده این بخش برنج میباشد. الوار و چوب نیز از دیگر محصولات این بخش هستند که باعث بوجود آمدن مشکلاتی در بخش جنگلداری شدهاست. از صنایع بزرگ دیگر میتوان به صنعت نساجی، مواد غذایی، دارو سازی، تاسیسات برق و صنایع دستی اشاره کرد. بخش گردشگری هم نقش مهمی در رونق اقتصاد فیلیپین دارد.
معادن
مقدار ذخایر معدنی فیلیپین با وجود وسعت کم این کشور بسیار قابل ملاحظهاست. در فیلیپین منابع کانیهای فلزی سرشاری در این کشور وجود دارد، به طوری که با توجه به تولیدات قبلی و ذخایر اثبات شده در طلا رتبه دوم در جهان و در مس رتبه سوم را به خود اختصاص دادهاست. معادن مس در بخشهای گستردهای از این کشور پراکنده هستند و بیشتر آنها دارای مقادیری از طلا و نقره نیز میباشند. نیکل و کروم از سایر فلزات با ارزش در معادن این کشور هستند، ضمن اینکه فیلیپین به لحاظ معادن غیر فلزی همچون مرمر و سنگ آهک در وضعیت خوبی قرار دارد.۱۰
تعطیلات رسمی
در فیلیپین ۱۵ روز تعطیل رسمی میباشند که عبارتند از:
اول ژانویه عید سال نو
بیست و دوم فوریه روز قدرت مردم
بیست و یکم مارس جمعه مقدس
۲۳مارس روز عید پاک مسیحیان
۹ آوریل روز شجاعت
اول مه روز کارگر
۲۸ مه روز ملی پرچم
۱۲ ژوئن روز استقلال
۲۴ ژوئن روز مانیل
۳۱ اوت روز قهرمان
اول نوامبر روز تمام انسانهای خوب و نیکو کار
۳۰ نوامبر روز به سازی طبیعت
۲۵ دسامبر کریسمس
۳۰ دسامبر روز ریزال
۳۱ دسامبر شب سال نو
